เมอร์เทิลจอมคร่ำครวญ (Moaning Myrtle)

เมอร์เทิลจอมคร่ำครวญ เป็นฉายาที่ใช้เรียกขานเธอตอนที่เป็นผีเท่านั้น แท้จริงเธอมีชื่อว่า เมอร์เทิล เอลิซาเบธ วอร์เรน (Myrtle Elizabeth Warren) (เจ.เค.โรว์ลิ่ง, 11 พ.ค. 2015)

บุคลิกลักษณะ

เมอร์เทิลเป็นแม่มดร่างเตี้ย ผมเหยียดตรง ใบหน้าบึ้งตึงที่สุดเท่าที่แฮร์รี่เคยเห็นมา เธอสวมแว่นตากลมสีขาวมุกหนาเตอะ และมีสิวบนใบหน้ามากทีเดียว (ห้องแห่งความลับ บ.8, เจ้าชายเลือดผสม บ.21) เธอหวังอยู่เสมอว่าผู้คนจะเลิกพูดลับหลังเธอ (ห้องแห่งความลับ บ.9)

ประวัติ

เมอร์เทิล วอร์เรน เป็นแม่มดที่เกิดจากมักเกิ้ล (พ่อและแม่ของเธอเป็นมักเกิ้ล) (ห้องแห่งความลับ บ.13) ในช่วงปลายปี 1928 ถึงต้นปี 1929 (TLC)

เข้าเรียนที่ฮอกวอตส์

เมอร์เทิล เอลิซาเบธ วอร์เรน เข้าเรียนที่ฮอกวอตส์โดยได้รับการคัดสรรจากหมวกคัดสรรให้อยู่บ้านเรเวนคลอ (F.A.Q., JKRowling.com) ตลอดเวลาที่เธอใช้ชีวิตอยู่ที่ฮอกวอตส์ ไม่ค่อยมีคนคิดถึงหรือสนใจเธอนัก เธอเคยตัดพ้อหลังความตายว่าตอนที่เธอเสียชีวิตต้องใช้เวลาหลายชั่วโมงกว่าจะมีคนมาพบศพ (ถ้วยอัคนี บ.25)

เสียชีวิต

เมอร์เทิลเสียชีวิตที่ห้องน้ำหญิงชั้นสอง ซึ่งภายหลังรู้จักในชื่อ “ห้องน้ำของเมอร์เทิลจอมคร่ำครวญ” (ห้องน้ำซึ่งมีช่องทางลับนำไปสู่ห้องแห่งความลับ) ในวันที่ 13 มิถุนายน 1943 ด้วยอายุเพียง 14 ปี (สัมภาษณ์ Shirley Henderson) ด้วยฝีมือของทายาทแห่งสลิธีรินอย่างโวลเดอมอร์ หรือทอม มาร์โวโล ริดเดิ้ล (อายุ 16 ปี และเรียนอยู่ชั้นปีที่ 5) ที่ปล่อยบาซิลิสก์ออกมาจากห้องแห่งความลับเป็นครั้งแรก เธอโชคร้ายที่ซ่อนตัวอยู่ในห้องน้ำหญิงชั้น 2 วันนั้น เพราะโดนโอลีฟ ฮอร์นบี้ล้อเลียนเธอเรื่องแว่น เธอตกใจที่มีผู้ชายเข้ามาในห้องน้ำหญิง แต่แทนที่จะเจอเด็กชาย เธอดันสบตาเข้ากับดวงตางูยักษ์และเสียชีวิตในทันที (ห้องแห่งความลับ บ.16)

“ต้องการถามว่าเธอตายยังไง” แฮร์รี่ตอบ

“โอ๊ย มันน่ากลัวมากเลยล่ะ” เธอบอกอย่างพออกพอใจ “มันเกิดขึ้นตรงนี้เอง ฉันตายในห้องนี้ล่ะ ฉันจำได้ดี ฉันเข้ามาซ่อนในนี้เพราะยัยโอลีฟ ฮอร์นบี้ล้อเรื่องแว่นตา ฉันล็อกประตูแล้วกำลังร้องไห้อยู่ จู่ ๆ ฉันก็ได้ยินเสียงใครคนหนึ่งเข้ามา เขาพูดอะไรพิลึก ๆ เป็นภาษาอื่น ฉันคิดว่าอย่างนั้นนะ แล้วไม่รู้ล่ะ สิ่งที่ทำให้ฉันโกรธก็คือคนพูดเป็นเด็กผู้ชาย ฉันเลยถอดกลอนประตู แล้วบอกเขาให้ออกไปใช้ห้องน้ำผู้ชาย แล้ว — ฉันก็ตาย”

“ตายยังไงหรอ” แฮร์รี่ถาม

“ไม่รู้เลย” เมอร์เทิลตอบ ลดเสียงลงเป็นเสียงกระซิบ “ฉันจำได้ว่าฉันเห็นดวงตาคู่หนึ่ง ใหญ่เบ้อเริ่ม สีเหลือง ๆ แล้วร่างของฉันทั้งร่างก็เหมือนเป็นอัมพาต แล้วฉันก็ล่องลอยไป…” เธอมองแฮร์รี่เหมือนอยู่ในความฝัน

– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับห้องแห่งความลับ บ.16

การตายของเธอถูกทอมใช้สร้างฮอร์ครักซ์ลงในสมุดบันทึก (เจ.เค.โรว์ลิ่ง, 30 ก.ค. 2007) และโยนบาปทั้งหมดที่เขาก่อให้กับแฮกริดเป็นคนรับกรรมแทน จนถูกไล่ออกและหักไม้กายสิทธิ์ ขณะที่เขาได้รับรางวัลเป็นโล่สลักประกอบคุณความดีพิเศษ (ห้องแห่งความลับ บ.13)

ต้องใช้เวลาอยู่หลายชั่วโมงกว่าที่โอลีฟ ฮอร์นบี้จะมาพบศพของเธอในห้องน้ำหญิงชั้น 2

“ไม่มีใครคิดถึงฉัน ต่อให้ฉันยังไม่ตายก็เถอะ ต้องใช้เวลาเป็นชั่วโมง ๆ กว่าจะเจอศพฉัน — ฉันรู้สิ เพราะฉันนั่งรออยู่ โอลีฟ ฮอร์นบี้เข้ามาในห้องน้ำ — ‘เธอไปนั่งหน้าง้ำหน้างออยู่ในนั้นอีกแล้วเหรอ เมอร์เทิล’ เธอพูด ‘ศาสตราจารย์ดิพพิตให้ฉันมาตามหาเธอ’ แล้วพอเธอเห็นศพฉัน… อู๊ย เธอไม่เคยลืมเลยจนวันตาย

– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี บ.25

กลายเป็นผี

หลังจากเสียชีวิตและตายเป็นผี เธอก็เริ่มต้นเล่นงานเอาคืน โอลีฟ ฮอร์นบี้ เพื่อนสาวที่ล้อเธอเรื่องแว่น จนทำให้เธอต้องมาซ่อนตัวในห้องน้ำหญิง และถึงแก่ความตาย

แม้เธอจะใช้เวลาหลังความตายส่วนใหญ่อยู่ในห้องน้ำหญิงชั้นสองที่มีป้ายแผ่นใหญ่เขียนว่า “ชำรุด” คอยทำน้ำท่วมเจิ่งนองและร้องไห้ครวญคราง แต่เมอร์เทิลก็ไปห้องน้ำอื่น ๆ ของฮอกวอตส์ได้ ทั้งห้องน้ำชายและห้องน้ำพรีเฟ็คด้วย (ห้องแห่งความลับ บ.8, ถ้วยอัคนี บ.25, เจ้าชายเลือดผสม บ.21) และบางครั้งเธอก็เชิญตัวเองหรือถูกนักเรียนกดลงชักโครกไปออกใต้ทะเลสาบเป็นครั้งคราวด้วย (ถ้วยอัคนี บ.25) การพุ่งหัวทิ่มลงไปในชักโครกและนอนพักตรงคอห่านด้านล่างของโถส้วมเป็นสิ่งบันเทิงใจสำหรับเมอร์เทิล (ห้องแห่งความลับ บ.9)

เมอร์เทิลดูจะมีความสามารถในการไปยังสถานที่อื่นที่เธอต้องการนอกฮอกวอตส์ได้ เห็นได้จากการที่เธอไปหลอกหลอนโอลีฟ ฮอร์นบี้ในงานแต่งงานของน้องชายเธอ กระทั่งฮอร์นบี้ขอให้กระทรวงเวทมนตร์ออกคำสั่งห้ามตามราวีเธออีก เธอเลยกลับมาประจำอยู่ที่ฮอกวอตส์ (ถ้วยอัคนี บ.25)

“… ฉันจัดการให้เธอไม่มีวันลืม… คอยตามหลอกหลอนเธอเลยน่ะ ฉันยังจำได้ ที่งานแต่งงานน้องชายเธอ –“

“– แล้วก็แน่อยู่แล้วล่ะ เธอไปที่กระทรวงเวทมนตร์เพื่อห้ามฉันตามราวีเธอ ฉันก็เลยต้องกลับมาที่นี่แล้วอยู่ในห้องน้ำของฉัน”

– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี บ.25

เมอร์เทิลให้ฉายาแก่ตัวเองว่าเป็นผีที่น่าสังเวชที่สุดในโรงเรียน (Pottermore) และมักถูกพีฟส์แกล้งให้เธอร้องไห้อยู่เสมอ (ห้องแห่งความลับ บ.8)

13 มิถุนายน 1943 หลังการเสียชีวิต เมอร์เทิลก็กลายเป็นผีอยู่ที่ฮอกวอตส์ เป้าหมายแรกที่เธอทำหลังจากกลายเป็นผีคือหลอกหลอนโอลีฟ ฮอร์นบี้ที่ล้อเธอเรื่องแว่นตา (ห้องแห่งความลับ บ.16)

“…แล้วฉันก็กลับลงมา ตั้งใจจะมาหลอกหลอนยายโอลีฟ ฮอร์นบี้ เธอรู้ไหม โอ๊ย… ยายนั่นเสียอกเสียใจใหญ่ที่เคยหัวเราะเยาะแว่นตาของฉัน”

– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับห้องแห่งความลับ บ.16

31 ตุลาคม 1992 แฮร์รี่และรอนได้พบกับเมอร์เทิลจอมคร่ำครวญครั้งแรกในงานเลี้ยงวันตายของนิกหัวเกือบขาด ซึ่งตอนแรกเฮอร์ไมโอนี่พยายามไม่ให้ทั้งคู่ทำความรู้จักกับเธอและหาทางหลบเลี่ยงเพราะต้องการตัดรำคาญ พีฟส์ที่เห็นและได้ยินที่ทั้งสามพูดคุยเลยร้องเรียกเมอร์เทิลมาหาพวกเขา ทำเธอร้องไห้ และเธอเผ่นหนีออกไปจากงานเลี้ยงเต้นรำวันตายของนิก ทำน้ำท่วมห้องน้ำและระเบียงทางเดินชั้น 2 กลายเป็นแอ่ง ซึ่งเป็นคืนเดียวกับที่แฮร์รี่ได้ยินเสียงของบาซิลิสก์ และพบกับข้อความ “ห้องแห่งความลับเปิดออกแล้ว เหล่าศัตรูของทายาท จงระวัง!” ปรากฏบนกำแพงและคุณนายนอร์ริสถูกจับมัดหางห้อยจากที่เสียบคบไฟ (ห้องแห่งความลับ บ.8)

“ห้องน้ำนั้นเสียตลอดปีเพราะว่ายายเมอร์เทิลเอาแต่อาละวาดทำน้ำท่วมห้อง ฉันไม่เข้าไปหรอกถ้าเลี่ยงได้ แย่ที่สุดที่ต้องเข้าห้องน้ำตอนเขาร้องไห้คร่ำครวญใส่ รู้ไหม”

…

“มิสเกรนเจอร์เพิ่งพูดถึงเธอล่ะ –” พีฟส์กระซิบอย่างเจ้าเล่ห์ที่หูเมอร์เทิล

“ฉันบอกว่า — บอกว่า — คืนนี้เธอดูดีมากเลย” เฮอร์ไมโอนี่พูดพลางจ้องหน้าพีฟส์

เมอร์เทิลจับตามองเฮอร์ไมโอนี่อย่างไม่วางใจ

“เธอล้อเลียนฉันใช่ไหมล่ะ” เธอถาม แล้วหยาดน้ำตาสีเงินก็เอ่อขึ้นอย่างรวดเร็วในดวงตาเล็ก ๆ ที่มองทะลุผ่านได้

“ไม่ใช่ — ไม่ใช่เลย — พูดจริง ๆ นะ ฉันเพิ่งบอกว่าเมอร์เทิลดูดีจริง ๆ ใช่ไหม” เฮอร์ไมโอนี่กระทุ้งสีข้างรอนและแฮร์รี่เจ็บ ๆ

“อ๋อ ใช่…”

“บอกจริง ๆ…”

“อย่ามาโกหกฉันเลย” เมอร์เทิลหายใจแรง ๆ น้ำตาไหลพรูนองหน้าขณะที่พีฟส์หัวเราะชอบใจอยู่ข้าง ๆ ไหล่ “คิดว่าฉันไม่รู้หรอกว่าคนอื่นเขาเรียกฉันลับหลังว่าอะไร! ยายอ้วนเมอร์เทิล! ยายเมอร์เทิลน่าเกลียด! ยายเมอร์เทิลผ้าขี้ริ้ว จอมคร่ำครวญ ชวนสังเวช!”

“เธอตกไปคำ ‘หน้าสิวเขรอะ’ ด้วยไง” พีฟส์กระซิบที่หู

– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับห้องแห่งความลับ บ.8

3 พฤศจิกายน 1992 (สองสามวันหลังคุณนายนอร์ริสถูกสาปให้เป็นหิน) แฮร์รี่ รอน และเฮอร์ไมโอนี่ ออกตามหาเบาะแสเรื่องห้องแห่งความลับ และตัดสินใจเข้ามาในห้องน้ำของเมอร์เทิล นั่นเป็นครั้งแรกที่เขามาเยือนห้องน้ำของเธอ และสอบถามเธอว่าเธอเห็นอะไรเกิดขึ้นบ้างในคืนที่คุณนายนอร์ริสถูกสาปให้เป็นหิน (ห้องแห่งความลับ บ.9)

ห้องน้ำของเมอร์เทิลจอมคร่ำครวญนั้นหดหู่ทึบทึมที่สุดเท่าที่แฮร์รี่เคยย่างเท้าเข้าไป ข้างใต้กระจกแตกร้าวด่างเป็นดวงบานใหญ่มีอ่างล้างมือหินแตกกะเทาะเรียงเป็นแถว พื้นห้องน้ำชื้นและสะท้อนแสงสลัวจากเทียนไม่กี่เล่มที่ติดไฟจนเกือบหมดแท่งแล้ว ประตูไม้ที่ปิดห้องส้วมเล็ก ๆ นั้นแตกล่อนและมีรอยขูดขีด บานหนึ่งห้อยต่องแต่งหลุดจากบานพับ (ห้องแห่งความลับ บ.9)

วันอาทิตย์ที่ 8 พฤศจิกายน 1992 รอนและเฮอร์ไมโอนี่ตัดสินใจเริ่มปรุงน้ำยาสรรพรสที่ห้องน้ำของเมอร์เทิล (ห้องแห่งความลับ บ.10, 11)

คืนวันที่ 25 ธันวาคม 1992 แฮร์รี่ เฮอร์ไมโอนี่ และรอนเข้ามาในห้องน้ำหญิงของเมอร์เทิล เพื่อดื่มน้ำยาสรรพรสที่เฮอร์ไมโอนี่ปรุงสำเร็จ เพื่อแปลงร่างเป็นแครบบ์และกอยล์ไปสืบความลับเรื่องห้องแห่งความลับ ในห้องนั่งเล่นรวมบ้านสลิธีรินจากเดรโก มัลฟอย ความผิดพลาดเกิดขึ้นเมื่อเฮอร์ไมโอนี่เข้าใจผิดว่าเส้นผมที่เธอได้จากมิลลิเซนต์ บัลสโตรด เป็นเส้นขนของแมวที่เธอเลี้ยง ทำให้การเปลี่ยนร่างของเธอผิดพลาดใหญ่หลวง ซึ่งเมอร์เทิลมีความสุขมากที่เห็นเฮอร์ไมโอนี่มีขนสีดำขึ้นเต็ม ดวงตาเป็นสีเหลือง และมีหูยาวแหลมยื่นออกมาจากผม

“อุ๊ย คอยจนกว่าเธอจะได้เห็น” เธอบอก “มันน่าเกลียดที่สุด!”

“เธอต้องถูกล้อตายแน่ ๆ เลย” เมอร์เทิลพูดอย่างมีความสุข

….

ต้องใช้เวลานานโขกว่าจะเกลี้ยกล่อมให้เฮอร์ไมโอนี่ออกจากห้องน้ำได้ เมอร์เทิลจอมคร่ำครวญเร่งให้ออกไปเร็วขึ้นด้วยเสียงหัวเราะดังลั่น

“คอยจนกว่าทุกคนจะเห็นเธอมีหางด้วยเถอะ!”

– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับห้องแห่งความลับ บ.12

29 พฤษภาคม 1993 แฮร์รี่กับรอนบังคับพาล็อกฮาร์ตมายังห้องน้ำของเมอร์เทิล และถามเธอถึงเหตุการณ์ที่ทำให้เธอเสียชีวิต และแฮร์รี่ก็ค้นพบทางเข้าห้องแห่งความลับจากปากคำของเมอร์เทิล ซึ่งมันคืออ่างล่างมือธรรมดาที่มีรอยสลักรูปงูตัวจิ๋วที่ด้านข้างก๊อกน้ำทองแดงก๊อกหนึ่ง (ห้องแห่งความลับ บ.16)

สัปดาห์สุดท้ายของเดือนมกราคม 1995 เมอร์เทิลแนะนำแฮร์รี่เรื่องไข่ทองคำ และบอกแฮร์รี่เกี่ยวกับชาวเงือกใต้ทะเลสาบ ตอนที่เธอเจอเขาแก้ผ้าอาบน้ำในห้องน้ำพรีเฟ็ค (ถ้วยอัคนี บ.25)

“เธอแอบดูเขาด้วยหรอ” แฮร์รี่ถามอย่างไม่พอใจ “เธอทำอะไรน่ะ คอยมาแอบดูพรีเฟ็คอาบน้ำตอนค่ำ ๆ หรือยังไง”

“แค่บางทีหรอก” เมอร์เทิลตอบอย่างเจ้าเล่ห์ “แต่ฉันไม่เคยออกมาปรากฏตัวแล้วพูดกับใครมาก่อน”

– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี บ.25

24 กุมภาพันธ์ 1995 เมอร์เทิลที่ติดตามแฮร์รี่มาใต้ทะเลสาบมาเงียบ ๆ แอบช่วยบอกทางแฮร์รี่ไปยังหมู่บ้านชาวเงือกด้วย ซึ่งเธอบอกกับแฮร์รี่ว่าเธอไม่ชอบใจชาวเงือกเท่าไรนัก เพราะพวกเขามักไล่เธอเสมอเวลาที่เธอเข้าใกล้ (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี บ.26)

1996 – 7 เมอร์เทิลนัดพบและคอยรับฟังเดรโก มัลฟอย ช่วงที่เขาเรียนอยู่ปีหก เพราะเดรโกต้องแบกรับภารกิจจากโวลเดอมอร์และเขาสัญญาว่าจะฆ่าเดรโกถ้าทำงานไม่สำเร็จ เมอร์เทิลที่เห็นอกเห็นใจในชะตากรรม (แม้จะไม่รู้เรื่องราวทั้งหมด) และรู้สึกว่าเขาต้องเผชิญหน้ากับสถานการณ์ที่คล้ายกัน ทั้งไม่มีเพื่อนและเศร้าโศก เธอจึงอยู่เคียงข้างและปลอบใจเขา เก็บความลับให้เขา ในช่วงเวลาที่เขาร้องไห้กับเธอลำพังที่ห้องน้ำชายชั้น 6 (เจ้าชายเลือดผสม บ.24)

“เมอร์เทิล นี่มันห้องน้ำนักเรียนชายนะ!”

“อ้าว” เธอพูดหน้ามุ่ย “เธอสองคนน่ะเอง”

“เธอหวังว่าจะเจอใครล่ะ” รอนถาม มองดูเธอในกระจกเงา

“เปล่าหรอก” เมอร์เทิลตอบ พลางแกะสิวที่คางอย่างอารมณ์เสีย “เขาบอกว่าจะกลับมาหาฉัน แต่เธอก็เคยพูดว่าจะโผล่มาเยี่ยมฉันเหมือนกัน…” เธอส่งสายตาตำหนิมาให้แฮร์รี่ “…แล้วฉันก็ไม่ได้เห็นเธอเป็นเดือน ๆ เลย ฉันควรจะเรียนรู้ได้แล้วว่าไม่ควรคาดหวังอะไรจากพวกเด็กผู้ชายมากไป”

…

“เขาอ่อนไหวต่างหากล่ะ ใคร ๆ ก็ชอบรังแกเขาเหมือนกัน แล้วเขาก็รู้สึกอ้างว้างและไม่มีใครจะพูดคุยด้วย แล้วเขาก็ไม่กลัวที่จะแสดงความรู้สึกและร้องไห้!”

– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับเจ้าชายเลือดผสม บ.21

ประมาณ 8 พฤษภาคม 1997 เมอร์เทิลที่คอยรับฟังเดรโกอยู่เสมอในห้องน้ำชายชั้น 6 ได้เห็นเหตุการณ์การปะทะระหว่างเดรโกกับแฮร์รี่ เห็นพวกเขาใช้คาถาต่อสู้กัน และเห็นแฮร์รี่เสกคาถาเซกตัมเซมปราใส่เดรโก จนทำให้เขามีเลือดกระฉูดออกมาจากใบหน้าและอกราวกับถูกกรีดด้วยดาบที่มองไม่เห็น เมอร์เทิลที่ตกใจกับเหตุการณ์ตรงหน้ากรีดร้องเสียงดัง “ฆาตกรรม! ฆาตกรรมในห้องน้ำ! ฆาตกรรม!” ทำให้สเนปที่ได้ยินเข้ามาช่วยชีวิตเดรโกได้ทัน (เจ้าชายเลือดผสม บ.24)

กันยายน 2020 เมอร์เทิลพบว่าสกอร์เปียส มัลฟอย และอัลบัส พอตเตอร์ เข้ามาในห้องน้ำของเธอ และใช้ช่องทางอ่างน้ำจากที่นั่นไปยังใต้ทะเลสาบ เพื่อย้อนเวลาไปขัดขวางไม่ให้เซดริกชนะภารกิจที่ 2 ของการประลองเวทไตรภาคี ที่เขาเป็นตัวแทนร่วมกับแฮร์รี่ (บทละครเวที แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับเด็กต้องคำสาป องก์ที่ 2 ฉากที่ 19)

“ไม่มีมานานโขแล้วนะ เด็กผู้ชาย ในห้องน้ำของฉัน ในห้องน้ำนักเรียนหญิง แหม มันก็ไม่ถูกต้องหรอก… แต่นั่นแหละ ฉันมักจะใจอ่อนกับพวกพอตเตอร์เสมอ แล้วฉันก็โอนเอียงชอบเด็กมัลฟอยด้วยเหมือนกัน ฉันจะช่วยเธอทั้งคู่ได้อย่างไรล่ะ”

– แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับเด็กต้องคำสาป องก์ที่ 2 ฉากที่ 19

นิรุกติศาสตร์

ชื่อ Myrtle นั้นเป็นชื่อเดียวกับต้น Myrtle ที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Myrtus communis เป็นพืชในกลุ่มที่ใช้ทำน้ำมันเขียวสมุนไพร (อ้างอิง) เป็นต้นไม้ทรงพุ่มที่ขึ้นเกลื่อนทางใต้ของยุโรปและแอฟริกาเหนือจนถูกมองข้าม เหมือนลักษณะตัวละครที่มีตัวตนอยู่แต่ไม่มีใครสนใจ

Elizabeth เป็นชื่อกลางสุดคลาสิกของคนบริติช (เจ.เค.โรว์ลิ่ง)

เกร็ดน่ารู้

• เมอร์เทิลปรากฏตัวครั้งแรกในหนังสือ แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับห้องแห่งความลับ บทที่ 8 งานเลี้ยงวันตาย
• เมอร์เทิลเป็นเหยื่อรายแรกที่โวลเดอมอร์ฆ่า แม้จะไม่ได้ลงมือสังหารด้วยตัวเองก็ตาม
• ชื่อเต็มของเมอร์เทิลปรากฏในหนังสือครั้งแรกใน บทละครเวที แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับเด็กต้องคำสาป องก์ที่ 2 ฉากที่ 19
• เป็นที่น่าสงสัยว่าทำไมเมอร์เทิลถึงไม่เคยบอกเล่าการตายของเธอให้อาจารย์ใหญ่อย่างดิพพิตหรือดัมเบิลดอร์ฟังเลยในวันที่เธอตายหรือหลายปีต่อมาหลังจากนั้น
• เจ.เค.โรว์ลิ่ง ระบุว่าแรงบันดาลใจของเมอร์เทิลจอมคร่ำครวญ คือเด็กหญิงที่มักจะร้องไห้ให้เห็นเสมอในห้องน้ำสาธารณะ โดยเฉพาะในงานปาร์ตี้หรือดิสโก้ตอนฉันยังสาว เหตุการณ์นี้ดูเหมือนจะไม่เกิดขึ้นในห้องน้ำชาย เพราะฉะนั้นฉันจึงสนุกที่จะให้แฮร์รี่และรอนเข้าไปในพื้นที่ชวนอึดอัดและไม่คุ้นเคย ในแฮร์รี่ พอตเตอร์ กับห้องแห่งความลับ และ แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับเจ้าชายเลือดผสม (Pottermore)
• เมอร์เทิลจอมคร่ำครวญ ในภาพยนตร์แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับห้องแห่งความลับ และแฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี รับบทโดย Shirley Henderson ซึ่งตอนที่เธอรับบทครั้งแรก เธออายุ 37 ปี นับเป็นนักแสดงในบทบาทนักเรียนฮอกวอตส์คนเดียวที่อายุมากที่สุด (TLC)
• บทบาทของ เมอร์เทิลจอมคร่ำครวญ กลับมามีบทอีกครั้งในละครเวที แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับเด็กต้องคำสาป โดยนักแสดงคนแรกที่รับบทคือ Annabel Baldwin
• เจ.เค.โรว์ลิ่ง เคยตั้งใจจะให้เมอร์เทิลมีชื่อแรกว่า แวนด้าโหยหวน (Wailing Wanda) ก่อนจะเปลี่ยนมาเป็นเมอร์เทิลจอมคร่ำครวญ (Pottermore, 10 ส.ค. 2015)
• หากคุณมีโอกาสไปยังสวนสนุกแฮร์รี่ พอตเตอร์ (The Wizarding World of Harry Potter) ที่ Universal Studios คุณจะพบเสียงโหยหวนของเมอร์เทิลได้ที่ห้องน้ำทั้งชายและหญิง