คำสาปโทษผิดสถานเดียว คือ กลุ่มคาถาที่ได้รับการระบุไว้อย่างชัดเจนว่าใครก็ตามที่ใช้คาถาดังกล่าวจะมีโทษสถานหนักที่สุด คาถาที่ปรากฏว่าเป็นคำสาปโทษผิดสถานเดียวมีปรากฏเพียง 3 คาถาคือ คำสาปพิฆาต คำสาปสะกดใจ และคำสาปกรีดแทง
ทั้งสามคาถานี้ได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นคำสาปโทษผิดสถานเดียวเป็นครั้งแรกในช่วงปี 1717 (นิทานของบีเดิลยอดกวี น.83) ซึ่งช่วงเวลาดังกล่าวอยู่ภายใต้การปกครองของ อูลิค แกมป์ รัฐมนตรีกระทรวงเวทมนตร์คนแรก ซึ่งดำรงตำแหน่งในปี 1707 – 1718 (อ้างอิง Pottermore)
“ทีนี้… คำสาปทั้งสามนั่น — อะวาดา เคดาฟ-รา คำสาปสะกดใจ และคำสาปกรีดแทง — เป็นที่รู้จักในชื่อคำสาปโทษผิดสถานเดียว การนำคำสาปใดคำสาปหนึ่งมาใช้กับมนุษย์มีโทษหนักสุดถึงขั้นถูกจองจำที่อัซคาบันชั่วชีวิต”
– บาร์ตี้ เคร้าช์ จูเนียร์ ในร่าง อลาสเตอร์ แม้ด-อาย มู้ดดี้ (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี บ.14)
คำสาปสะกดใจ (Imperius Curse)
ร่ายว่า อิมเปริโอ (Imperio) เป็นคาถาที่มีผลในการบังคับควบคุมจิตใจและการกระทำของเหยื่อให้เป็นไปตามความต้องการ
“คิดว่าตลกงั้นหรือ เธอจะชอบไหมถ้าถูกทำแบบนี้ ถูกควบคุมเบ็ดเสร็จ ฉันสั่งให้มันกระโดดออกไปทางหน้าต่างก็ได้ กระโดดน้ำตายก็ได้ กระโดดเข้าไปในคอของเธอคนใดคนหนึ่งก็ได้…”
– บาร์ตี้ เคร้าช์ จูเนียร์ ในร่าง อลาสเตอร์ แม้ด-อาย มู้ดดี้ (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี บ.14)
ศาสตราจารย์มักกอนนากัลเคยใช้คำสาปสะกดใจนี้ควบคุมอะมีคัสให้ไปหยิบไม้กายสิทธิ์ของน้องสาวตัวเองและส่งมอบไม้ทั้งของเขาและน้องสาวให้มิเนอร์ว่าอย่างเชื่อฟัง (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับเครื่องรางยมทูต บ.30)
ความรู้สึกพิกลแล่นผ่านไปตามแขนของแฮร์รี่ เป็นความรู้สึกร้อนซ่าที่เหมือนจะไหลมาจากใจเขา ผ่านลงมาตามเส้นเอ็นเส้นเลือด เชื่อมโยงเขากับไม้กายสิทธิ์และคำสาปที่เพิ่งเสก (เครื่องรางยมทูต บ.26)
Imperio มีที่มาทางภาษจากคำว่า impero ในภาษาละติน แปลว่า ฉันควบคุม หรือฉันบังคับบัญชา
คำสาปกรีดแทง (Cruciatus Curse)
ร่ายว่า ครูซิโอ (Crucio) ส่งผลให้เหยื่อรู้สึกเหมือนถูกอาวุธแหลมคมกรีดแทงจนเจ็บปวดบาดลึกอย่างทรมาน
“เธอไม่จำเป็นต้องใช้อาวุธอะไรเพื่อทรมานคนอื่นถ้าเธอร่ายคำสาปกรีดแทง.. สมัยหนึ่งคำสาปนี้แพร่หลายมากเช่นกัน”
– บาร์ตี้ เคร้าช์ จูเนียร์ ในร่าง อลาสเตอร์ แม้ด-อาย มู้ดดี้ (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี บ.14)
คำว่า Crucio มีความหมายว่า “ฉันทรมาน” ในภาษาละติน มาจากคำว่า crux หมายถึงกางเขนที่ใช้เพื่อการประหาร
คำสาปพิฆาต (Killing Curse)
ร่ายว่า อะวาดา เคดาฟรา (Avada Kedavra) ซึ่งมีผลให้ผู้ถูกคาถาเสียชีวิตในทันทีโดยปราศจากรอยแผลใดๆ เมื่อร่ายคาถาคำสาปนี้จะปรากฏเป็นแสงสีเขียวจ้าบาดตา
“ไม่สวยงาม ไม่ชวนมอง และไม่มีคาถาต้านคำสาปนี้ ไม่มีทางขัดขวางได้”
– บาร์ตี้ เคร้าช์ จูเนียร์ ในร่าง อลาสเตอร์ แม้ด-อาย มู้ดดี้ (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี บ.14)
ดูเหมือนว่าความคิดนี้จะไม่ถูกต้องทั้งหมดทีเดียว เมื่อเราเห็นว่ามีการหลบหนีจากคำสาปพิฆาตได้หลายครั้ง เช่น ตอนที่อัลบัส ดัมเบิลดอร์ เสกให้รูปปั้นพ่อมดสีทองในกระทรวงเวทมนตร์มีชีวิตขึ้นมาแล้วพุ่งมารับคำสาปพิฆาตแทนแฮร์รี่ พอตเตอร์จนคำสาปแฉลบออกไปจากรูปปั้น (ภาคีนกฟีนิกซ์ บ.36) แสดงให้เราเห็นว่าเหยื่อของคำสาปพิฆาตสามารถรอดจากคาถานี้ได้ด้วยการให้มีสิ่งอื่นมารับคาถาแทน
หรือแม้แต่ตอนที่ดัมเบิลดอร์หลบหลีกจากคำสาปพิฆาตจากโวลเดอมอร์ได้สำเร็จ หรือตอนที่เฮอร์ไมโอนี่และรอนกระโจนหลบคาถาได้สำเร็จตอนที่แครบมีเจตนาจะฆ่าทั้งสองจริงๆ (เครื่องรางยมทูต บ.31) เพราะพลาดเป้า นั่นทำให้เห็นว่าการร่ายคำสาปพิฆาตให้เป็นผลสำเร็จจริงๆ นั้นจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมั่นใจว่าเหยื่อจะปะทะกับคาถานี้เต็มๆ เพราะคำสาปพิฆาตยังเหมือนคาถาทั่วไปที่ไม่สามารถพุ่งหาเหยื่อแบบล็อกเป้าได้
นอกจากนี้คำสาปพิฆาตยังสามารถร่ายแบบไร้เสียงได้อีกด้วย เห็นได้จากตอนที่เบลลาทริกซ์เสกคำสาปให้สุนัขจิ้งจอกตายตอนที่เดินไปทางหาสเนปที่บ้านของเขา (เจ้าชายเลือดผสม บ.2)
“อะวาดา เคดาฟ-รา เป็นคำสาปที่ต้องใช้อำนาจเวทมนตร์ที่มีพลังช่วย — เธอจะหยิบไม้กายสิทธิ์ออกมาตอนนี้และชี้มาที่ฉันและพูดคำนี้ก็ได้ แต่ฉันสงสัยว่าคงจะทำร้ายฉันได้เพียงเลือดกำเดาไหล”
– บาร์ตี้ เคร้าช์ จูเนียร์ ในร่าง อลาสเตอร์ แม้ด-อาย มู้ดดี้ (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี บ.14)
มีเหยื่อของคำสาปพิฆาตที่เด่นชัดว่ารอดชีวิตจากคำสาปพิฆาตเมื่อโดนคำสาปนี้ตรงๆ คือ แฮร์รี่ พอตเตอร์ ด้วยความรักของแม่ที่ปกป้องได้อย่างล้ำลึก และฟอกส์ นกฟีนิกซ์ของดัมเบิลดอร์ ที่บินโฉบมากลืนกินลำแสงสีเขียวเข้าไปทั้งหมดเพื่อปกป้องดัมเบิลดอร์จากโวลเดอมอร์ (ภาคีนกฟีนิกซ์ บ.36) ที่สามารถเกิดใหม่จากกองเถ้าถ่านได้อีกครั้ง
คำร่าย Avada Kedavra เจ.เค.โรว์ลิ่ง เปิดเผยในวันที่ 15 สิงหาคม ค.ศ. 2004
“มันเป็นคาถาโบราณในภาษาอราเมอิก และมันมีต้นแบบมาจาก อะบราคาดาบรา ที่มีความหมายว่า “ให้ ‘สิ่ง’ นั้นถูกทำลาย” เดิมคาถานี้ใช้เพื่อรักษาโรคและทำลาย “สิ่ง” ที่เป็นโรคภัย ฉันเลือกที่จะทำให้ “สิ่ง” ที่ว่านั้นกลายเป็นมนุษย์ที่เผชิญหน้ากับฉัน และถือวิสาสะอย่างมากเพื่อสิ่งที่ฉันต้องการ ด้วยการเปลี่ยนความหมายของเขาให้กลายเป็นของฉันเอง
It is an ancient spell in Aramaic, and it is the original of abracadabra, which means “let the thing be destroyed”. Originally, it was used to cure illness and the “thing” was the illness, but I decided to make it the “thing” as in the person standing in front of me. I take a lot of liberties with things like that. I twist them round and make them mine.”
ส่วนคำว่า Kadavra มาจากภาษาตุรกี มีความหมายว่า “ซากศพ” ซึ่งรวมกันแล้วก็ให้ความหมายทำนองว่า “ให้ผู้ที่อยู่ต่อหน้าฉันถูกทำลายกลายเป็นศพ” นั่นเอง
ในแง่ปรัชญา
ในแง่ของศีลธรรมและจริยธรรม คำสาปโทษผิดสถานเดียวทั้ง 3 คาถานี้ล้วนแล้วแต่เป็นการลิดรอนซึ่งสิทธิเสรีภาพในธรรมชาติของมนุษย์ คำสาปกรีดแทงละเมิดสิทธิในการปกป้องตัวเองจากอันตราย คำสาปสะกดใจเป็นการบังคับไม่ให้อิสระในการเลือก ในการรับมือ หรือตัดสินใจกับสิ่งที่ต้องเผชิญ และคำสาปพิฆาตก็คือการละเมิดหรือลิดรอนสิทธิ์ในการมีชีวิตอยู่ของมนุษย์คนนั้นๆ อีกทั้งยังเป็นการทำลายซึ่งศักดิ์ศรีในความเป็นมนุษย์ (อ้างอิง หนังสือ แฮร์รี่ พอตเตอร์ เรื่องราวของเด็กชายผู้รอดชีวิต โดย บุญชรัสมิ์ สุขสว่าง)
“อย่าใช้คำสาปโทษผิดสถานเดียวเลย พอตเตอร์! เธอไม่กล้า หรือมีความสามารถมากพอ –“
– เซเวอรัส สเนป (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับเจ้าชายเลือดผสม บ.28)
จะใช้คำสาปโทษผิดสถานเดียวอย่างไรให้ได้ผล
“ไม่เคยใช้คำสาปโทษผิดสถานเดียวมาก่อนใช่ไหมล่ะ ไอ้หนู แกต้องตั้งใจให้มันเป็นอย่างนั้นจริงๆ พอตเตอร์! แกต้องการให้เกิดความเจ็บปวดจริงๆ – เพื่อจะได้สนุกกับมัน — ความโกรธอย่างชอบธรรมน่ะไม่ทำให้ฉันเจ็บปวดได้นานหรอก — ฉันจะแสดงให้แกดูว่ามันต้องทำยังไง ฉันจะสอนแกเอง –“
– เบลลาทริกซ์ เลสแตรงจ์ (แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับภาคีนกฟีนิกซ์ บ.36)
เกร็ดน่ารู้
- ในแฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี แม้ด-อาย มู้ดดี้ ตัวปลอม ประกาศอย่างชัดเจนว่าคำสาปโทษผิดสถานเดียวนั้นจะมีผลให้ได้รับโทษหนักสุดของอังกฤษ คือส่งไปยังคุกอัซคาบัน ซึ่งในแฮร์รี่ พอตเตอร์ ไม่เคยระบุว่ามีโทษประหารพ่อมดแม่มดในอังกฤษ (แต่การส่งไปอัซคาบันก็มีสภาพตายทั้งเป็น) แตกต่างกับที่อเมริกาที่มีการประหารอย่างชัดเจนในภาพยนตร์สัตว์มหัศจรรย์และถิ่นที่อยู่
- ในระหว่างการต่อสู้ที่กระทรวงเวทมนตร์ แฮร์รี่ พอตเตอร์ พยายามที่จะใช้คำสาปกรีดแทงกับ เบลลาทริกซ์ เลสแตรงจ์ แต่มันไม่เกิดผล เธอบอกเขาว่าการจะร่ายคาถาพวกนี้ต้องรู้สึก “สนุก” ที่จะให้เหยื่อเจ็บปวดและทุกข์ทรมาน เขาจึงใช้ได้ผลในเวลาต่อมาหลังเสกคำสาปกรีดแทงนี้ใส่อะมีคัส แคร์โรว์ (เครื่องรางยมทูต บ. 30)
- แฮร์รี่ พอตเตอร์ ใช้คำสาปสะกดใจเป็นครั้งแรกในชีวิตตอนที่พยายามบุกธนาคารกริงกอตส์ (เครื่องรางยมทูต บ.26)
- คำสาปพิฆาต ไม่ใช่คำสาปที่ประดิษฐ์โดยโวลเดอมอร์ แต่เป็นคาถาเก่าแก่ยาวนานแล้ว
